Straight to content

Theory of change maakt impact van beleggingen op de echte wereld zichtbaar

Real world impact is de nieuwe, volgende grote trend in investeren. Beleggers worden steeds meer gedwongen om na te denken over de invloed van hun investeringen op de echte economie. De Theory of Change maakt het mogelijk om de impact van handelen op de reële wereld zichtbaar te maken.

De behoefte aan zo’n methodiek neemt alleen maar toe, ziet Dennis van der Putten in de dagelijkse praktijk. Hij is als Director Sustainability & Corporate Strategy verantwoordelijk voor het duurzaamheidsbeleid van ACTIAM. “Ambitie alleen is niet toereikend in de ecologische crisis waarin we ons bevinden. De CO2-uitstoot is bijvoorbeeld alweer boven het niveau van voor de pandemie. Zelfs als we alle commitment als gevolg van het klimaatakkoord van Parijs zouden realiseren, dan is het nog te weinig om deze crisis te beheersen. Als we echt zouden begrijpen wat er aan de hand is en welke gevaren op ons afkomen, slaat de schrik je om het hart”, aldus Van der Putten.

Bestuurder aanspreken op duurzaamheid

Het menselijk brein lijkt volgens hem niet in staat om de complexiteit van klimaatverandering en de gevolgen daarvan te begrijpen. “We doen aantoonbaar te weinig. Het gaat niet snel genoeg. Terwijl je toch van je pensioen wilt genieten in een wereld die nog leefbaar is. Er zijn nog steeds pensioenfondsen die uitsluitend met financieel rendement rekening houden. Nu ontstaat de kentering dat je als bestuurder kunt worden aangesproken als je niets of te weinig doet aan bevorderen van duurzaamheid met je portefeuille. Vanuit de toezichthouder en vanuit de maatschappij, dat is niet meer te negeren.”

Bewust investeren in circulariteit

De Theory of Change rangschikt instrumentarium op de mate van impact op de economie. “De minste impact heeft het uitsluiten van bedrijven, want dat biedt geen verandering in de echte wereld. In de laag daarboven krijgen portefeuilles een aantal over- en onderwegingen, hetgeen ze een goed risicoprofiel geeft. Van echte impact is echter nog nauwelijks sprake. De derde laag is stewardship. Door te beleggen in leidende bedrijven geeft dit de mogelijkheid om te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. De laag daarboven is co-filing. Dan zet de belegger zelf te bespreken actiepunten op de agenda van de aandeelhoudersvergadering. Daar worden bedrijven vaak zenuwachtig van. Het is een sterk middel, met name voor Amerikaanse bedrijven. Co-filing zorgt daadwerkelijk voor ander beleid en ander gedrag bij bedrijven. Boven co-filing komt engagement. Dan gaan meerdere investeerders in gesprek met bedrijven met als doel verandering te realiseren.

Als zo’n traject succesvol is, realiseer je gedragsverandering. De toplaag in de Theory of Change is zodanige allocatie van kapitaal dat het directe en meetbare impact heeft. Bijvoorbeeld in de vorm van microfinancieringen in opkomende landen of bewust investeren in circulariteit.”  

Realtime verandering monitoren

Door middel van engagement hebben beleggers bijvoorbeeld hamburgerketen McDonald’s zover gekregen om wereldwijd te stoppen met slecht afbreekbare cups van piepschuim en die te vervangen door recyclebare. “Een ander voorbeeld is aan de hand van satellietbeelden illegale ontbossing koppelen aan kadastrale gegevens en zo de waardeketen volgen. Dan kom je bijvoorbeeld uiteindelijk bij Unilever uit en kun je onomstotelijk bewijs overleggen van illegale houtkap. Zo kunnen is realtime te monitoren of er verandering plaatsvindt en kun je de realtime impact tracken. Een ander praktijkvoorbeeld is bio-akoestiek. Door microfoons te installeren is aan de hand van de dierengeluiden de positieve of negatieve invloed van bedrijven op biodiversiteit aan te tonen.”

Fonds met uitsluitend impactobligaties

De aanpak en voorbeelden zijn een greep uit de initiatieven van ACTIAM op het gebied van duurzaam beleggen. Onlangs heeft ACTIAM een beleggingsfonds geïntroduceerd met uitsluitend impactobligaties. “We weten vooraf de doelstellingen en achteraf meten we of die behaald zijn. Dat is bewuste kapitaalallocatie met een positieve bijdrage aan duurzaamheid als doel. We laten zien wat de impact is en zo draagt de Theory of Change bij aan de doelstellingen op de lange termijn. Het uiteindelijke doel is dat de reële wereld weer binnen de grenzen komt die de donuteconomie stelt.”